Μια συνάντηση με την συγγραφέα Νικόλ Άννα Μανιάτη | Βασίλης Μόσχης

Με την Νικόλ γνωριζόμαστε από τα μέσα της δεκαετίας του ’80! Πάει καιρός που λένε! Στη συνέχεια μετακόμισε στο Λονδίνο όπου ακόμη ζει και για πολλά χρόνια είχαμε χαθεί μέχρι το 2011! Συναντηθήκαμε στην Αθήνα στα βιβλιοπωλεία ΦΛΩΡΑΣ στο Μαρούσι στην παρουσίαση του πρώτου μου μυθιστορήματος.  

Με αφορμή την επανέκδοση του πρώτου της βιβλίου “και η ελπίδα γύρισε ξανά”  από τις εκδόσεις “Ψυχογιός” ξανασυναντηθήκαμε για να μιλήσουμε για αυτό το βιβλίο αλλά και για το μυθιστόρημά της “Έκπτωτος Άγγελος” που κυκλοφόρησε τον περασμένο Μάρτιο.

 “Και η ελπίδα γύρισε ξανά”

Το σασπένς της ιστορίας ξεκινά από την πρώτη πρόταση της πρώτης σελίδας, και με το ίδιο μοτίβο συνεχίζει μέχρι το τέλος κρατώντας τον αναγνώστη σε εγρήγορση, αναζητώντας την εξέλιξη της πλοκής και τη λύση του μυστηρίου. Αλλά το μυθιστόρημα δεν είναι μόνο αστυνομικό. Υπάρχει και ένας μοναδικός έρωτας υπέροχα  δοσμένος.

Οι διαβολικές συμπτώσεις και οι ανατροπές, τρομερά πειστικές, συνδυάζονται υπέροχα με τις ανθρώπινες σχέσεις των ηρώων που ζωντανεύουν μοναδικά από την πένα της Μανιάτη.  Οι ήρωες της πειστικοί εισχωρούν στην δική μας ζωή και σου δίνουν την αίσθηση μιας πραγματικής ιστορίας. Το κείμενο τρέχει και ακολουθεί το εξημμένο  ενδιαφέρον του αναγνώστη.

Περιττό να αναφέρω ότι ζήλεψα πραγματικά τις περιγραφές της σχετικά με ιατρικά θέματα και νοσηλεία ασθενών.  Η συγγραφέας με καταπληκτική μαεστρία παρουσιάζει ολοζώντανα τις εικόνες αυτές. Και όχι μόνο. Πληθώρα εικόνων στο δάσος, στις παραλίες, στην εθνική οδό, στις πόλεις.

Ένα όμορφο βιβλίο που θα απολαύσετε.

“Έκπτωτος άγγελος”

Την ίδια χρονιά που μας πέρασε, κυκλοφόρησε πάλι από τις εκδόσεις Ψυχογιός το τελευταίο μυθιστόρημα της Νικόλ Μανιάτη με τίτλο “Έκπτωτος Άγγελος”. Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον μυθιστόρημα που θα σας συγκινήσει αλλά και θα σας βάλει σε πάμπολλες σκέψεις. Ένα μυθιστόρημα που θα τριγυρνά στο μυαλό σας για καιρό.

Οι ενδοοικογενειακέ σχέσεις πόσο μπορούν να επηρεάσουν τα παιδιά που μεγαλώνουν σε αυτό το περιβάλλον; Σε έναν υγιή μικρόκοσμο μιας οικογένειας η σωστή ανάπτυξη ενός ατόμου είναι το αποτέλεσμα.

Τι μπορεί να συμβεί όμως όταν οι συνθήκες είναι υπέρμετρα οδυνηρές; Πώς πλάθεται η ψυχοσύνθεση ενός παιδιού; Πως συνδυάζει την τιμωρία με την αγάπη; Και τι συμβαίνει στην πορεία όταν η έλλειψη τιμωρίας θεωρείται έλλειψη αγάπης από τον γονιό και εμφανίζεται η αρρωστημένη κατάσταση της αυτοτιμωρίας;

Μοναδικά και δυνατά γραμμένη η ιστορία από την γλαφυρή πένα της Μανιάτη. Υπέροχα δοσμένη η νέα της ιστορία με δυνατούς χαρακτήρες που θα σας εκπλήξουν για τα δυνατά και θετικά και αρνητικά συναισθήματα που θα σας προκαλέσουν.

Κοιτώντας πίσω, στο παρελθόν, και έχοντας γράψει αρκετά βιβλία πες μου ποιο είναι το προσωπικό σου όφελος; Τι νομίζεις ότι κερδίζει ένας συγγραφέας με τη συγγραφή;

Προσωπικό, δικό μου όφελος είναι το αλάφρωμα της ψυχής. Είναι τόσες οι σκέψεις, οι ιδέες που στριφογυρίζουν και βαραίνουν και που πρέπει να εκφραστούν, και με το που μετατρέπονται σε «χάρτινους» ήρωες ελευθερώνονται όσα στριμώχνονται στο μυαλό. Τα προβλήματα από τη ζωή γύρω μας δοσμένα σαν μυθιστόρημα γίνονται πιο προσιτά αλλά και ταυτόχρονα πιο εύπεπτα. Και… αναγκάζουν τον αναγνώστη να σκεφτεί, να αναρωτηθεί και να προσέξει γεγονότα που με την καθημερινότητα περνούν απαρατήρητα.

Πως εμπνέεσαι την κάθε ιστορία; Τους ήρωες σου; Πες μας την διαδικασία που ακολουθείς;

Από τη ζωή γύρω μου. Η παραμικρή λεπτομέρεια μπορεί να μου δώσει ιδέα για ιστορία. Το πιο μικρό, ασήμαντο γεγονός, πιο πολύ ο πόνος κάποιου, μια εμπειρία που την ακούω άθελα, κάποια λόγια περαστικών, ένα γεγονός… άπειρα ερεθίσματα. Η φαντασία παίζει μετά και μετατρέπονται όλα σε κάτι ενδιαφέρον που προκαλεί την ανάγνωση. Όταν η ζωή γύρω σου δεν περνά απαρατήρητη, όταν μπορείς να μπεις στο πετσί κάποιου,  ευαισθησία να κατανοήσεις αντιδράσεις,  φαντασία,  δυνατότητα έκφρασης, όλα παίζουν ένα ρόλο. Και μετά… το αλάφρωμα με το να τα εκφράσεις. Όλα τα βιβλία μου είναι κοινωνικού περιεχομένου, όλα περιέχουν και ένα κομμάτι από τον εαυτό μου, μια δική μου εμπειρία, ένα πάθημα, μια περιπέτεια, μια στιγμή της ζωής μου που όμως συνυφαίνεται με τους ήρωες και μόνο εγώ το ξέρω.

Οι αναγνώστες έχουν την περιέργεια να μάθουν πώς γράφει ένας συγγραφέας, πως μπορούν να πλέκουν μια ιστορία και προσπαθούν να «διαβάσουν» την φαντασία του. Εσύ τι θα απαντούσες;

Αυτό που μπορώ να πω είναι πως ποτέ δεν προετοιμάζω την πλοκή και ειδικά το τέλος. Εξαρτάται από τον τρόπο που εξελίσσεται η γραφή, πώς αντιδρούν οι ήρωες, τι καταστάσεις προκαλούν με τον τρόπο που φέρονται. Με λίγα λόγια, οι ήρωες μου με κατευθύνουν και το τέλος εξαρτάται από τις πράξεις τους. Αν ένα τέλος πρέπει να είναι θλιβερό δεν πρόκειται να το κατευθύνω αλλιώς για αναγνωσιμότητα. Θα είναι εσκεμμένη ενέργεια.

Είναι εξαντλητικό το να είσαι συγγραφέας;

Για μένα, ναι. Πολύ. Αν θέλεις το έργο σου να αγγίξει χορδές, να συγκινήσει, να θυμώσει, να αγανακτήσει, να ξυπνήσει συναισθήματα, να ευαισθητοποιήσει, πρέπει να μπεις στο πετσί του κάθε ήρωα σου και να σκεφτείς σαν αυτόν. Όταν ο ήρωας σου υποφέρει πρέπει να νιώσεις τον πόνο εσύ, όταν εκδικείται, πρέπει να νιώσεις το μίσος, όταν κλαίει η δική σου ψυχή να πονάει, αλλιώς… δεν μπορείς να πείσεις τον αναγνώστη. Με φαντασία μόνο, χωρίς να συμπάσχεις όταν πλάθεις τους ήρωες, η ανάγνωση είναι άνευρη, χωρίς δύναμη. Στον «Έκπτωτο Άγγελο» πέρασαν μήνες αφού το τέλειωσα να βρω ψυχική γαλήνη, είχα τόσο μπει στο πετσί των ηρώων μου.

Ο έρωτας είναι κατά βάση ο κεντρικός άξονας της πλοκής μιας ιστορίας;

Στα δικά μου βιβλία όχι, ποτέ. Δεν υποτιμώ τον έρωτα αλλά προτιμώ να ασχολούμαι με τις ανθρώπινες σχέσεις σε όλες τους τις μορφές. Υπάρχει στα βιβλία μου αλλά δεν είναι το πρωταρχικό στοιχείο.

Πότε ανακάλυψες ότι σου αρέσει να γράφεις ιστορίες;

Αν σου πω από μικρή θα ακουστεί χιλιοειπωμένο. Η αλήθεια είναι ότι μαθήτρια δημοσιεύονταν διηγήματα μου και με αποκάλεσαν οι καθηγητές «παιδί θαύμα». Όμως η ζωή είναι απαιτητική σύντροφος και η επιβίωση ήταν πρωταρχική. Πολύ αργότερα, σαν εκπαιδευτικός, έγραψα εκπαιδευτικά βιβλία που αναγνωρίσθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας. Πέρασαν ακόμα μερικά χρόνια και βρήκα τη διέξοδο, με το χρόνο που είχα πια στη διάθεση μου, να εκφράσω πολλές εμπειρίες και περιστατικά ζωής σε βιβλία.

Υπάρχουν κάποιοι συγγραφείς που να σε έχουν επηρεάσει;

Ο συγγραφέας που με έχει επηρεάσει πολύ σαν άνθρωπος, με το ήθος, την ευγένεια και την αξιοπρέπεια του είναι ο Όμηρος Αβραμίδης. Και χάρη σ’ αυτόν πρωτοείδε το φως το βιβλίο μου Και η Ελπίδα Γύρισε Ξανά.

Στο βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα το ΚΑΙ Η ΕΛΠΙΔΑ ΓΥΡΙΣΕ ΞΑΝΑ είναι μυθοπλασία ή υπάρχουν και προσωπικά βιώματα; Αν και φαίνεται καθαρά ότι οι σπουδές σας στην νοσηλευτική σάς βοήθησαν να γραφούν αξιοζήλευτα οι περιγραφές ιατρικής νοσηλείας από τον ήρωα-γιατρό.

Όπως είπες και μόνος σου οι σπουδές και η εμπειρία στη νοσηλευτική με βοήθησαν πολύ και φαίνονται σε όλα τα βιβλία μου περιγραφές καταστάσεων που ήμουν μάρτυρας σαν νοσηλεύτρια. Αστείρευτη πηγή πληροφοριών οι προσωπικές εμπειρίες. Ποτέ δεν καταφεύγω στο διαδίκτυο για πληροφορίες που είτε μπορώ να διαβάσω η ίδια είτε ρωτάω ειδικούς. Και το έναυσμα γι’ αυτό το βιβλίο μου το έδωσε προσωπικό περιστατικό στην εθνική, κοντά στον Καραβόμυλο καθώς οδηγούσα. Η φαντασία ανέλαβε μετά τα υπόλοιπα.

Η συνάντηση μας ήταν άκρως επεισοδιακή. Ήμασταν κι οι δυο μάρτυρες ενός τροχαίου ατυχήματος, ελαφρού ευτυχώς που μας κράτησε στη σκηνή του ατυχήματος κοντά δυόμιση ώρες. Κάποια στιγμή είπες ότι σίγουρα θα το χρησιμοποιήσω αυτό το συμβάν σε κάποιο βιβλίο μου. Και θέλω να ρωτήσω. Η ματιά σας λαμβάνει κάθε φορά οτιδήποτε άξιου λόγου που μπορεί να συμβεί γύρω σας; Ο συγγραφέας βλέπει διαφορετικά;

Δεν ξέρω αν ο κάθε συγγραφέας τα βλέπει διαφορετικά, εγώ πάντως το κάνω. Άθελα μου. Παίρνει φωτιά η φαντασία για κάτι απλό. Άλλωστε το είπα και πιο πάνω, το κάθε τι γύρω μου, η ίδια η ζωή, προσφέρουν μια πληθώρα ιδεών και ερεθίσματα για να μπει σε τροχιά η φαντασία.

Πώς τα πας με τους ήρωες σου; Συχνά σε ταλαιπωρούν; Συμμετέχεις στον τυχόν πόνο τους; Υπάρχουν ήρωες που τους συμπεριφέρθηκες ευγενικά;

Με κυνηγούν! Υπάρχουν μέσα μου. Και στις τοποθεσίες που συμβαίνουν κάποια γεγονότα ζωντανεύουν μπροστά μου. Στο «Τίμημα» η περιοχή που εκτυλίσσεται κάθε φορά που περνάω ξαναζώ τη ζωή των ηρώων. Στον «Ύπνο των Χιλίων Ημερών» το σημείο που συνέβη το ατύχημα στον Σπύρο είναι ο σταθμός της γειτονιάς μου. Κάθε φορά που πηγαίνω για το τρένο κοιτάζω ασυναίσθητα χάμω μην πατήσω κάτι και γλιστρήσω όπως ο ήρωας μου και κάθε φορά ξαναζώ το ατύχημα του και την ιστορία. Μέχρι να φτάσει το τρένο εγώ ταξιδεύω στα μονοπάτια του Σπύρου. Ναι, τους σκέφτομαι πάντα σαν κάτι αληθινό, για μένα ήταν όλοι αληθινοί! Και όπως είπα και στην ερώτηση 4, για μήνες ξυπνούσα τη νύχτα με την ψυχή να πονάει με όσα πέρασε η μικρή Σοφία. Και άλλο τόσο αγανακτισμένη με τα όσα ανάγκασα τη μάνα να κάνει. Μα αν δεν τα ζούσα εγώ πώς θα άγγιζα τον κάθε αναγνώστη, πώς θα τον έπειθα να τα νιώσει;

Νικόλ, σε ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία αυτής της συνάντησης και εύχομαι ακόμη περισσότερες συναρπαστικές διαδρομές.

Εγώ ευχαριστώ! 

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:

Η ΝΙΚΟΛ-ΑΝΝΑ ΜΑΝΙΑΤΗ γεννήθηκε στην Κύπρο, όπου και έζησε τα παιδικά της χρόνια. Σε πολύ νεαρή ηλικία μετακόμισε με την οικογένειά της στο Λονδίνο. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και είναι κάτοχος B.A., P.G.C.E και M.A. Ολοκλήρωσε επίσης σπουδές νοσηλευτικής τριετούς φοίτησης στο King Edward Memorial Hospital. Το 1978 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου αρχικά εργάστηκε ως καθηγήτρια αγγλικών, ενώ αργότερα άνοιξε δικό της κέντρο ξένων γλωσσών, το οποίο διεύθυνε επί δεκαοκτώ χρόνια. Στο διάστημα αυτό εξέδωσε με επιτυχία τέσσερα εκπαιδευτικά βιβλία, τρία από τα οποία εγκρίθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας. Το τέταρτο κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Longman. Υπήρξε επίσης εισηγήτρια εκπαιδευτικών σεμιναρίων και μέλος εξεταστικών επιτροπών για την ξενόγλωσση παιδεία. Στο ενεργητικό της περιλαμβάνονται και πολλές δημοσιεύσεις εκπαιδευτικών άρθρων. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της ΚΟΜΜΕΝΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ, ΑΟΡΑΤΟΣ ΔΕΣΜΟΣ, Ο ΥΠΝΟΣ ΤΩΝ ΧΙΛΙΩΝ ΗΜΕΡΩΝ, ΠΙΣΩ ΑΠ' ΤΟΝ ΚΑΘΡΕΦΤΗ και ΕΚΠΤΩΤΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ.

Από τη στήλη ΒΙΒΛΙΟ

των εφημερίδων

ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑ | ΚΑΤΕΡΙΝΗ

ΘΑΡΡΟΣ | ΚΟΖΑΝΗ